Πριν από λίγες ημέρες επισκέφτηκα με την οικογένειά μου την έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης με τίτλο: “Αστυγραφία”. Πρόκειται για μια έκθεση που αφορά στη ζωή της ελληνικής πόλης, κατά τις δεκαετίες 1950 – 1970. Στην έκθεση θα δείτε πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες, γλυπτά αλλά και ταινίες με θέμα από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Χωρίζεται σε επτά ενότητες με θέματα όπως: σκηνογραφία, νοσταλγία, γιαπί, κοντινό πλάνο, θέαμα, όνειρα/ συγκρούσεις και υλικότητες.
Μέσα από τα έργα θα φανεί η αλλαγή της ελληνικής πόλης, η αστικοποίηση, η ανοικοδόμηση, η μετανάστευση κι όλα αυτά τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην μεταπολεμική Ελλάδα. Η επιλογή των εκθεμάτων είναι πολύ καλή και με μεγάλη ποικιλία.
Η επίσκεψη μαζί με παιδιά
Η έκθεση είναι μια καλή ευκαιρία για να συζητήσετε έννοιες όπως αστικοποίηση, μετανάστευση, πόλη -χωριό και η ζωή σε κάθε ένα απο αυτά. Η έκταση της συζήτησης και η ανάλυση, εξαρτώνται πάντα από την ηλικία -και τη διάθεση- των παιδιών.
Αρχικά, με το που θα μπείτε στην αίθουσα θα δείτε τεράστιες ζωγραφιστές αφίσες από κινηματογραφικές ταινίες. Κάντε τη σύγκριση με το σήμερα και εξηγήστε τους τη χρήση αυτών των αφισών.
Αμέσως δίπλα στις αφίσες υπάρχει μια εγκατάσταση. Είναι ένα τρένο που σε κάθε του βαγόνι έχει υλικά αγαθά, κυρίως γερμανικής προέλευσης. Είναι το τρένο που φεύγει με τους μετανάστες Έλληνες για τη Γερμανία. Εδώ μπορούμε να πούμε πολλά, καθώς μετά τον πόλεμο κορυφώνεται και η μετανάστευση των Ελλήνων.
Έπειτα, μια ωραία ιδέα είναι να συγκρίνετε τρεις πίνακες με θέμα το καφενείο.(Ν. Καραγάτση, Γ. Τσαρούχης, Π. Τέτσης) Στην αρχή μπορείτε να μιλήσετε για τη σημασία που είχε κι έχει το καφενείο. Μπορεί κάποιος παππούς να πηγαίνει ακόμα και σήμερα.
Ενδεικτικές ερωτήσεις:
- Γιατί συχνάζουν οι άνθρωποι στα καφενεία; Ποια είνα η σημερινή τους μορφή;
- Πώς απεικονίζονται στους πίνακες; Ποιες οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές;
- Ποιος πίνακας σας αρέσει πιο πολύ και γιατί;
Μια άλλη ιδέα είναι να συκγρίνετε τον πίνακα “Ο νεροχύτης της Βαρβάρας” του Γ. Παραλή με έναν σύγχρονο νεροχύτη. Εμείς αρχίσαμε να απαριθμούμε στα παιδιά μας αντικείμενα που είχαμε κι εμείς στο σπίτι μας στην παιδική μας ηλικία.
Αξίζει επίσης να εστιάσετε και στον πίνακα του Εγγονόπουλου “Το μπαλκόνι” και να μπείτε σε ένα παιχνίδι διαλόγου. Ποια θα μπορούσε να είναι η συζήτηση μεταξύ των δύο ατόμων;
Τέλος, θα ήταν καλό να παρατηρήσετε και την ενότητα “Γιαπί” και να μιλήσετε σχετικά με τους οικοδόμους της εποχής και την έννοια την ανοικοδόμησης.
Βέβαια, να ξέρετε ότι τα παιδια έλκονται από την οθόνη, έστω κι αν είναι ασπρόμαυρη! Στην αίθουσα υπάρχουν οθόνες που παίζουν αποσπάσματα από παλιές ταινίες με έντονο το χρώμα της εποχής. Στις ταινίες φαίνεται η Ελλάδα της εποχής εκείνης, με τα νεοκλασικά της σπίτια, αλλά και τις πρώτες πολυκατοικίες της. Οι γειτονιές και οι παλιές συνοικίες με τον ιδιαίτερο τρόπο ζωής τους. Κάτι θα μείνει κι από αυτό.
Αν θελήσετε να συνεχίσετε τη συζήτηση με τα παιδιά σας, βγαίνοντας έξω από την Πινακοθήκη θα δείτε το ξενοδοχείο Χίλτον, οικοδόμημα της εποχής εκείνης, αλλά και παλιές πολυκατοικίες της εποχής του 1960. Κάντε μια σύγκριση με σύγχρονες πολυκατοικίες και θα διαπιστώσετε πολλά! Η αρχιτεκτονική και μόνο δείχνει τον τρόπο ζωής των ανθρώπων κάθε εποχής! Μια τελευταία ερώτηση θα μπορούσε να είναι “τι τελικά θεωρούμε ωραίο”.
Είμαι σίγουρη ότι θα βρείτε κι άλλα πράγματα για να μιλήσετε στα παιδιά. Αφήστε τα να κινηθούν στο χώρο και θα σας καθοδηγήσουν και τα ίδια. Το θέμα είναι να τους δίνονται ευκαιρίες για συζήτηση και προβληματισμό!
Σημείωση: Στην έκθεση ήταν κι ένας εξαιρετικός υπάλληλος της Πινακοθήκης, ο οποίος ήταν ευγενέστατος και μας βοηθούσε σε όλες μας της απορίες. Τον ευχαριστούμε πολύ!
Καλή απόλαυση!