Θέμα: Οι πτερωτοί φίλοι μας
Ηλικία: 4-6χρ.
Στόχοι: Επαφή με τη φύση
Γνωριμία με τον κόσμο των πουλιών
Ευαισθητοποίηση στην προστασία τους
Γνωριμία με την Ελλάδα (περιοχές με σπάνια πουλιά/ υδροβιότοποι)
Επαφή με την τέχνη
Ανάπτυξη φιλαναγνωσίας
Το πρόγραμμα μπορεί είτε να γίνεται σε όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους, είτε ανά εποχή. Ανάλογα την εποχή, να γίνεται λόγος για τα πουλιά που συναντάμε σε αυτήν.
Αφορμή μπορεί να δοθεί είτε με κάποια φωλιά που μπορεί να έχετε στο σχολείο, είτε κατά τη διάρκεια του διαλείμματος αν συναντήσετε πουλιά. Στην παρεούλα μπορεί να γίνει κάποια συζήτηση με αυτό το θέμα. Μπορεί και κάποιο παιδί να έχει πουλάκι και να το φέρει να το δουν όλα τα παιδιά στο σχολείο. Έτσι, ξεκινάει μια δουλειά με θέμα τα πουλιά, που μπορεί να χωριστεί σε πολλούς τομείς.
∙ τα είδη των πτηνών
∙ Πού ζουν στην Ελλάδα
∙ το σπίτι τους/ οι φωλιές τους
∙ το φαγητό τους
∙ Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν
∙ Η ανατομία τους
∙ Οι ιστορίες / μύθοι γι αυτά
∙ Βιβλία με θέμα ή πρωταγωνιστές τα πουλιά
∙ Πίνακες/ τραγούδια με πουλιά
Αναθέτετε σε κάθε παιδί να βρει πληροφορίες για ένα πουλί. Μπορείτε να κάνετε κλήρωση για το ποιο πουλί θα πάρει κάθε παιδί. Με τον τρόπο αυτό θα τα κατευθύνετε εσείς εκεί που θέλετε και δεν θα υπάρχουν και προστριβές μεταξύ τους.
Το κάθε παιδί θα πρέπει να βρει πληροφορίες για το πουλάκι που έχει, να βρει εικόνες και ιστορίες, και να τα κολλήσει σε ένα χαρτόνι. Αφού τελειώσει την εργασία του, την παρουσιάζει στην τάξη του.
Εσείς μπορείτε να δείχνετε βίντεο, να διαβάζετε βιβλία και να οργανώσετε το μάθημά σας με βάση τα πουλιά. Υπάρχουν πολλά βιβλία που με ήρωες τα πουλιά, έχουν να παρουσιάσουν ενδιαφέροντα θέματα. Για παράδειγμα το βιβλίο «Ένα πουλί στην πρίζα» της Λήδας Βαρβαρούση, μιλάει για την εξάρτηση των παιδιών από τους υπολογιστές. Ένα καλό θέμα για συζήτηση. Τέλος, μπορείτε να πάτε επίσκεψη σε κάποιο πάρκο της περιοχής σας, ή ακόμα και στο μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Επίσης, μπορείτε να οργανώσετε με το σχολείο σας ένα πρόγραμμα με την Ορνιθολογική εταιρεία. Αυτό που είχε οργανώσει το σχολείο της κόρης μου, ήταν αρκετά ενδιαφέρον και άρεσε και στα παιδιά. Για τα παιδιά που ζουν στην επαρχία, είναι πιο εύκολο να έρθουν σε επαφή με τη φύση και να συναντήσουν από κοντά πουλιά!
Στο τέλος της χρονιάς μπορείτε να παρουσιάσετε ένα θεατρικό με θέμα τα πουλιά, και να κάνετε όλοι μαζί έναν πίνακα ζωγραφικής με πουλιά. Ωραία ιδέα θα ήταν να κάνετε έναν πίνακα ομαδικά, σε κάθε εποχή , με θέμα τα πουλιά. Έτσι, στο τέλος της χρονιάς θα μπορούσατε να κάνετε και μια έκθεση ζωγραφικής!
Στο νηπιαγωγείο της κόρης μου, εθελοντικά βοήθησα και φτιάξαμε με τα παιδιά δυο πίνακες. Ο ένας ήταν «η κίσσα» του Μονέ, για τον χειμώνα και ο άλλος ήταν μια σύνθεση με πουλιά, με αφορμή τα πουλιά του Ματίς, για την άνοιξη. Παράλληλα, μιλήσαμε και για τους δύο αυτούς ζωγράφους, αλλά είδαμε κι άλλους πίνακες με πουλιά. Στη δημιουργία των πινάκων βοήθησαν όλα τα παιδιά. Ανακάτεψαν χρώματα, βάψανε το τελάρο, που ήταν αρκετά μεγάλο, κόψανε και κολλήσανε πουλιά στον πίνακα. Το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό, αλλά το χάρηκαν και τα παιδιά!
Στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε πολλές ιδέες. Σας παραθέτω sites που μπορείτε να βρείτε αρκετές ενδιαφέροντες προτάσεις, και για μεγάλα παιδιά. Επίσης, όλα τα παραπάνω μπορείτε να τα κάνετε και με τα παιδιά σας. Τα προσαρμόζετε έτσι όπως σας διευκολύνουν και σίγουρα θα κάνετε πολλά πράγματα μαζί τους. Θα ενθουσιαστούν και θα περάσετε δημιουργικά. Μην ξεχάσετε να πάτε βόλτες στα πάρκα της πόλης σας, αλλά και να φτιάξετε φωλιές για τα χελιδόνια!
https://www.lesvosbirds.gr/el/ekpaideytika-programmata-gia-sholeia
https://www.ornithologiki.gr/el/
https://www.ornithologiki.gr/el/enhmerwsh-ekpaideush/enimerosi/yliko-enimerosis-ekdoseis/1305-ta-poulia-tis-thessalonikis
https://natureguide.gr/taxon/1/?lang=el&rec=20&filter[branch][]=aves
https://www.youtube.com/watch?v=oJxBy0II0Z8
https://www.lifo.gr/now/perivallon/koita-psila-ola-ta-eidi-poylion-poy-zoyn-ston-oyrano-tis-athinas
Βιβλία σχετικά με πουλιά: (4 – 6 χρ.)
Σας προτείνω κάποια βιβλία που έχω διαβάσει και νομίζω ότι είναι αρκετά καλά. Ωστόσο μπορείτε να βρείτε πολλά άλλα. Σας παραθέτω κι ένα site, όπου μπορείτε να βρείτε μια μεγάλη ποικιλία.
https://www.elniplex.com/tag/παιδικά-βιβλία-με-πουλιά/page/3/
- Ο Κουκούσκα, της Μάρως Κατσίκα
- Ο ψαράς κι ο κορμοράνος, του Στεφάν Σενεγκά (μετ.: Αλέξ. Πανούσης)
- Τα πουλιά, Αναστασία Σταματοπούλου
- Ένα πουλί στην πρίζα, Λήδα Βαρβαρούση
- Καλωσήρθες καρακάξα, Κώστας Μάγος
- Όρνιθες, Αριστοφάνης για παιδιά, της Χρυσάνθης Καραϊσκου
- Μύθοι του Αισώπου, Ροδούλα Παππά
- https://www.paidika-paramythia.gr/story/171/ta-peristeria
- Το χελιδόνι που περίμενε τα Χριστούγεννα, Δόξα Κωσταλίδου
- Ο κήπος του Ματίς, Friedman Samantha
Μουσική των πουλιών:
- Από την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης
«Ακούμε μουσική και ξεχωρίζουμε τους ήχους»
- Το ρολόι των πουλιών του NABU μας δίνει την δυνατότητα να γνωρίσουμε τα πολύ πρωινά πουλιά μέσα από το κελάηδισμά τους: Πόση ώρα πριν την ανατολή του ήλιου αρχίζει κάθε πουλί το τραγούδι του; Πατήστε πάνω σε κάθε πουλάκι για να ακούσετε τον ήχο του! (Την ιδέα την πήρα από το blog του 9ου νηπιαγωγείου Ελευθερίου- Κορδελιού)
https://www.nabu.de/downloads/6-grafiken/vogeluhr/index.php?iframed=1
- Συνδυασμός εικόνας και ήχου.
Παρουσιάστε τον πίνακα «Chrysanthemums, του Utagawa Hiroshige, ακούγοντας τη μουσική «The flight of the Bumblebee”, του Nikolay Rimsky- Korasakov. Μπορείτε να ρωτήσετε τα παιδιά με ποια μουσικά όργανα παίζονται οι μέλισσες. Θα δείτε ότι στην αρχή του κομματιού τις μέλισσες τις παίζουν τα βιολιά και το φλάουτο, σιγανά και ήρεμα. Στο τέλος, όμως, οι μέλισσες παίζονται από το κλαρινέτο με πιο βαρύ ήχο, δείχνοντας έτσι και το βάρος που κουβαλάνε οι μέλισσες , αφού τώρα πια έχουν και το νέκταρ από τα λουλούδια.
https://www.youtube.com/watch?v=aYAJopwEYv8
(Ιδέα από το βιβλίο “Can you hear it?”, The Metropolitan Museum of Art)
- Πίνακες με πουλιά