You are currently viewing Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα την ελιά.

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα την ελιά.

 

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα την ελιά

 

Θέμα: Το μάζεμα της ελιάς

Τόπος : Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή

Ηλικία: 6-8

Διάρκεια: 1:30 ώρα

Υλικά:       Φωτοτυπίες τους τρεις πίνακες

Πλαστικοποίηση του πίνακα του Van Gogh

Χρώματα

Χαρτί του μέτρου

Χαρτί Α4

μολύβια

 

Το θέμα της ελιάς είναι ένα από τα πλέον αγαπητά θέματα των δασκάλων, κυρίως στο νηπιαγωγείο. Υπάρχουν πολλά φύλλα εργασίας που μπορείτε να βρείτε, και να αξιοποιήσετε το θέμα από πολλές πλευρές:

  • Μυθολογία (το όνομα της Αθήνας)
  • Αθλητισμός (ο κότινος)
  • Υγεία και διατροφή
  • Σύμβολο ειρήνης και ζωής
  • Θρησκεία

Το πρόγραμμα αυτό έχει ένα συγκεκριμένο θέμα: Η ελιά μέσα από την τέχνη

Για τον λόγο αυτό, θα ασχοληθούμε με τρεις πίνακες με το ίδιο θέμα, που είναι  «το μάζεμα της  ελιάς». Ένας από αυτούς βρίσκεται στο ίδρυμα Γουλανδρή, που είναι και ένας καλός λόγος για να το επισκεφθούμε.

Οι πίνακες είναι :

  • Η Συγκομιδή της ελιάς, Van Gogh
  • Το λιομάζωμα , Θεόφιλος Χατζημιχάλης
  • Αμφορέας με λαιμό, αρχαϊκή αγγειογραφία (530-510 π.Χ.) Βρετανικό μουσείο

 

Στόχοι:

Επαφή με την τέχνη

Γνωριμία με Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες

Γνωριμία με διάφορες τεχνοτροπίες

Να εξετάσουν τη σημασία της ελιάς σε διάφορες περιόδους

Να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα και παρατηρητικότητα

Να αναπτύξουν τη συνεργασία και την ομαδικότητα

 

 

Α. Στο σχολείο:

  • Συζήτηση με θέμα την ελιά. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε παιδιά δημοτικού. Στο νηπιαγωγείο μπορεί να έχουν μιλήσει για αυτό το θέμα, αλλά καλό είναι να κάνετε κι εσείς μια εκτενή αναφορά σε αυτό, σε συνδυασμό με τα μαθήματά σας.
  • Μια καλή ιδέα, πριν την επίσκεψη, είναι να πλαστικοποιήσετε τον πίνακα του Van Gogh, και να το κόψετε σε μικρά κομμάτια. Δίνετε από ένα κομμάτι σε κάθε παιδί, με σκοπό, να ανακαλύψουν τον πίνακα στο μουσείο. Είναι ένας τρόπος να αναπτύξετε την παρατηρητικότητα των παιδιών αλλά και να περιηγηθούν για λίγο στον όροφο που είναι ο πίνακας. Είναι σίγουρο ότι θα τον ανακαλύψουν!
  • Επίσης, είναι καλό, πριν την επίσκεψη, να ρωτήσετε το μουσείο για πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε σχετικά με την παρουσία των παιδιών στο χώρο, και φυσικά να ενημερώσετε για την επίσκεψή σας σε αυτό. Οπωσδήποτε, θα πρέπει να τους ενημερώσετε ότι εσείς θα κάνετε το πρόγραμμα.

 

Β. Η επίσκεψη:

  • Αφού τα παιδιά βρουν τον πίνακα, συγκεντρώνονται όλα μπροστά από αυτόν.
  • Καταιγισμός ιδεών σχετικά με το θέμα:

Τι βλέπουν;

Τι κάνουν οι άνθρωποι;

Έχουν δει κάτι παρόμοιο στη ζωή τους;

Έχουν κάποια τέτοια εμπειρία;

Τι εργαλεία κρατούν;

Τι εποχή είναι κι από πού το κατάλαβαν;

Τους αρέσουν τα χρώματα;

Πώς αισθάνονται οι άνθρωποι; Τι θα τους ρωτούσαν αν ήταν μπροστά τους;

Ποια μπορεί να είναι η συνέχεια;

  • Παρουσιάζουμε τους άλλους δύο πίνακες

Τους ζητάμε να βρουν ομοιότητες και διαφορές:

Ως προς: το θέμα και κυρίως τη διαχρονικότητά του

Τα χρώματα

Τον τρόπο ζωγραφικής

Τα εργαλεία που χρησιμοποιούν

Την εποχή

Τους ανθρώπους (τι κάνουν, τι φορούν, πώς αισθάνονται)

Επιπλέον ερωτήσεις:

  1. Ποια είναι η σημασία της ελιάς; Τι συμβολίζει; Γιατί οι καλλιτέχνες ασχολήθηκαν μαζί της;
  2. Ποιος πίνακας τους αρέσει περισσότερο και γιατί;
  3. Σε ποιον πίνακα θα ήθελαν να είναι μέσα και γιατί;
  4. Τι καταλαβαίνουν για το κάθε ζωγράφο χωριστά; Πώς θα αισθάνονταν όταν θα το ζωγράφιζαν;
  5. Πώς αισθάνονται τα ίδια όταν βλέπουν αυτούς τους πίνακες;
  6. Στο σημείο αυτό μπορούμε να τους δείξουμε φωτογραφίες από τους δύο ζωγράφους, και να τους μιλήσουμε γι΄ αυτούς. Επίσης, μπορούμε να τους μιλήσουμε και για τον αρχαίο αμφορέα, κι ότι δεν γνωρίζουμε τον ζωγράφο του.

 

Γ. Δραστηριότητες:

  1. Όλα τα παιδιά συγκεντρώνουν το κομμάτια του πίνακα στο πάτωμα, και προσπαθούν να τα ενώσουν, φτιάχνοντας έτσι τον πίνακα που τώρα τον βλέπουν κι από κοντά.
  2. Σε ένα χαρτί του μέτρου, αφήστε τα παιδιά να ζωγραφίσουν τον δικό τους ελαιώνα ή εναλλακτικά, κάθε παιδί ζωγραφίζει τον δικό του ελαιώνα με τον δικό του τρόπο.
  3. Μπορείτε ακόμα να τους βάλετε να γράψουν ένα γράμμα που θα στείλουν σε κάποιους από τους εργάτες που είδαν στους πίνακες, ρωτώντας τους σχετικά με τη δουλειά τους ή ό,τι άλλο θα ήθελαν να τους ρωτήσουν.

 

 

 

Δ. Μετά το πρόγραμμα

  • Μπορείτε να συνεχίσετε στο σχολείο βλέποντας κι άλλους πίνακες με το ίδιο θέμα. Αφού τους βρείτε, σημειώστε τα ονόματα των ζωγράφων τους και βρείτε από ποιες χώρες είναι. Σε ένα χάρτη της Ευρώπης, βρείτε αυτές τις χώρες και ανακαλύψτε αν σε αυτές τις χώρες καλλιεργούν την ελιά. (Ιδέα από το βιβλίο «Μαγικές διαδρομές στην Τέχνη, Κωστής Παλαμάς» της Κατερίνας Τζαβάρα)
  • Επίσης, μπορείτε να διαβάσετε ποιήματα, στην ώρα του ανθολογίου, με θέμα την ελιά, και να τα αναλύσετε.
  • Μαζέψτε συνταγές με βασικό υλικό την ελιά.

 

 

Βιβλία για την ελιά: (ενδεικτική βιβλιογραφία)

  1. Η ελιά, Αγγελική Δαρλάση, εκ. Μεταίχμιο
  2. Πόσα λέει η ελιά, πόσα ακούει ο λαγός, Γαλάτεια Γρηγοριάδη- Σουρέλη, εκ. Πατάκης
  3. Ελίτσα μαυρομάτα, Ζωή Θεοχάρη, εκ. Λιβάνη
  4. Ο μύθος της ελιάς, Γιώργος Κωνσταντινίδης, Σωτήρης Μητρούσης, εκ. Μίνωας

 

Ποιήματα

Κωστής Παλαμάς
Η ελιά
Είμαι του ήλιου η θυγατέρα
Η πιο απ’ όλες χαϊδευτή
Χρόνια η αγάπη του πατέρα
Σ΄ αυτό τον κόσμο με κρατεί
Όσο να πέσω νεκρωμένη
Αυτόν το μάτι μου ζητεί.
Είμ’ η ελιά η τιμημένη

Όπου και αν λάχει κατοικία
Δε μ’ απολείπουν οι καρποί.
Ως τα βαθιά μου γηρατειά,
Δεν βρίσκω στην δουλειά ντροπή.
Μ’ έχει ο θεός ευλογημένη,
Και είμαι γεμάτη προκοπή.
Είμ’ η ελιά η τιμημένη.

Εδώ στον ίσκιο μου μ’ αποκάτω
Ήρθ’ ο Χριστός να αναπαυθεί
Κι ακούστηκ’ η γλυκιά λαλιά του
Λίγο προτού να σταυρωθεί.
Το δάκρυ του, δροσιά αγιασμένη,
Έχει’ ς τη ρίζα μου χυθεί.
Είμ’ η ελιά η τιμημένη.

 

 

Ενδεικτικές ερωτήσεις:

  1. Ποιο είναι το κεντρικό πρόσωπο του ποιήματος; Πώς μιλά για τον εαυτό του;
  2. Ποια εικόνα του ποιήματος είναι πιο συγκινητική και ποια πιο χαρούμενη;
  3. Τελικά η ελιά είναι τόσο σημαντική, όσο η ίδια υποστηρίζει και γιατί;

(Περισσότερες ιδέες στο βιβλίο «Μαγικές διαδρομές στην Τέχνη, Κωστής Παλαμάς» της Κατερίνας Τζαβάρα, εκ. διάπλους)

 

 

Λορέντζος Μαβίλης
Η Ελιά

Στὴν κουφάλα σου ἐφώλιασε μελίσσι,
γέρικη ἐλιά, ποὺ γέρνεις μὲ τὴ λίγη
πρασινάδα ποὺ ἀκόμα σὲ τυλίγει
σὰ νἄθελε νὰ σὲ νεκροστολίσει.

Καὶ τὸ κάθε πουλάκι στὸ μεθύσι
τῆς ἀγάπης πιπίζοντας ἀνοίγει
στὸ κλαρί σου ἐρωτάρικο κυνήγι,
στὸ κλαρί σου ποὺ δὲ θὰ ξανανθίσει.

Ὢ πόσο στὴ θανὴ θὰ σὲ γλυκάνουν,
μὲ τὴ μαγευτικὴ βοὴ ποὺ κάνουν,
ὁλοζώντανης νιότης ὀμορφάδες

ποὺ σὰ θύμησες μέσα σου πληθαίνουν·
ὢ νὰ μποροῦσαν ἔτσι νὰ πεθαίνουν
καὶ ἄλλες ψυχὲς τῆς ψυχῆς σου ἀδερφάδες.

 

 

 

Οι πίνακες του προγράμματος

Ελιά: Ο ευλογημένος καρπός των Ελλήνων ως αιτία πολέμου... - Νέα για την Υγεία

Πληροφορίες: εδώ & εδώ & εδώ & εδώ